JOURNAL

Het Praathuis, de Haringkar en andere horeca

december 9, 2019

Het Praathuis, de Haringkar en andere horeca

De horeca op de centrale markt is een sociale factor van belang. Er waren al vanaf de jaren 30 verschillende koffietentjes en kantines waar je een bakkie troost kon halen, een broodje of een biertje en waar men elkaar ontmoette. Bij de haven van ‘Pier E’ zat Tante Ans, een forse, vriendelijke vrouw die een oude spoorwegwagon had omgebouwd tot koffiehuis. En bij de vismarkt zat ‘Tom Hotdog’, het tentje van Tom Mulder. En zo waren er wel meer.

Binnen in de Centrale Markthal zat in de westelijke gevel het Praathuis, de koffiehoek van Willem Hanepen waar iedereen uit die tijd wel herinneringen aan heeft. Het werd zo genoemd omdat de kooplieden op maandag hier bij elkaar kwamen om de week door te praten met een pilsje en een sigaartje erbij. Na de dood van Willem werd het praathuis overgenomen door Corry en Chris Kok. Zij hadden ook een kantine op de eerste verdieping aan de kant van de veiling. Chris Kok maakte de beste gehaktballen van de markt, zo wordt gezegd.

Ook Marcanti, het gebouw aan de Jan van Galenstraat links van de poort, was oorspronkelijk de kantine voor de marktkooplieden. Het lokale kantoor van het Marktwezen zat in datzelfde gebouw aan de westzijde. Blijkbaar was het idee van de marktkantine in de praktijk niet rendabel, want in 1956 werd het al omgebouwd tot theater.

Een andere bekende horecaondernemer op de Centrale Markt was Joop Bommels, die met zijn haringkar als vanaf 1956 zijn ronde maakte door de hal. Een graag geziene verschijning. “Ik heb me heel wat verse haring gegeten. Dat hij met zijn kar rond ging, was een slimme zet: dan hoefden wij onze kraam niet uit” , vertelde iemand.

Anno 2019 is de meeste horeca op het marktterrein verdwenen, maar ‘de haringkar’ van Bommels is er nog steeds. Niet meer in de vorm van de oude handkar, maar als de broodjeszaak van Brenda en Rik Bommels (zie foto) en sinds 1992 gevestigd op een vast plek recht vóór de centrale hal. Het is een belangrijke ontmoetingsplek op het Food Center waar je nog altijd het beste broodje haring kan krijgen in de wijde omtrek. Ook hun broodje filet American staat goed bekend. Volgens Frans Croese bestellen de kenners het daar altijd ‘met alles er op’.

Rik Bommels vertelt: “Vader kon zijn kar tegen het middaguur sluiten, dan was het gedaan met de handel. Maar sinds er diepvries is, hebben wij de hele dag klanten. Groenteboeren en markthandelaren ontbijten hier als ze om zes uur ’s ochtends inkopen doen. Ook de slachters en veeboeren zijn vroeg. Tegen tien uur komen de taxichauffeurs koffie drinken. De collega’s van het Food Center halen hier tussen de middag een broodje en later schuiven horecamensen met een avondzaak aan.” Zijn eigen inkopen heeft Rik zo gedaan; buiten haring en brood koopt hij alles op het Food Center: “Onze filet americain komt van een slager hier, die aan sterrenrestaurants levert. De filet en de haring zijn bestsellers, net als het broodje bal of halfom. Hollandse kost. Ik probeer wel eens iets anders, geitenkaas met walnoten en honing bijvoorbeeld… maar nee hoor, dat doet het niet. Het overlijden van onze moeder Willy was een zware klap. Zij was het warme middelpunt. Ook vader Joop is een paar jaar geleden weggevallen. Gelukkig vulden mijn zus Brenda en mijn vrouw Annemieke de leegte op. Bommels Broodjes bleef op die manier het praathuis van de markt. Hier hoor je alles.”

Dan rollen de sterke verhalen over tafel. Over slimme bankrovers die ooit een geldwagen namaakten en daarmee geld ophaalden bij een bankfiliaal op het terrein: ”Helaas had een buurvrouw de voorbereiding gezien. De politie stond ze buiten op te wachten. ‘En over die stier die uit het slachthuis ontsnapte. Hij rende hier langs de ramen en nam een werknemer van De Kweker op de horens, die had zó’n bult.’ De stier liet zich niet vangen, totdat een koe van stal werd gehaald en hem meelokte.”

Foto: Brenda en Rik Bommels druk aan het werk in ‘De Haringkar’.
Met dank aan Rik Bommels, Frans Croese en Ronald Poelstra.
Tekst: Jobbe Wijnen